Jedlińska Helena ( z d. Jamróz )

pseudonim: "GOSPOSIA"
 

Biografia

Jedlińska Helena

Córka Jana Jamroza i Katarzyny z Krupińskich. Urodzona w Kamionce Strumiłowej18 sierpnia 1897 roku. Wraz z rodzicami mieszkała w Bielanach do 1919 roku. W styczniu 1918 roku wyszła za mąż za Jana Jedlińskiego i wkrótce zamieszkali w Łękach – Zasolu. Wychowała ośmioro dzieci. W latach niemieckiej okupacji przeznaczyła swój dom i zabudowania gospodarcze na melinę dla partyzantów, funkcjonującą pod kryptonimem „Orle Gniaz-do". W domu tym Jan Jedliński wykonał kryjówkę z pieca chlebowego, do której wchodziło się przez jeden ze stopni schodów specjalnie w tym celu spreparowanych. Z racji szczególnych uzdolnień męża pani Heleny do majsterkowania (wykonał m.in. radio, dzięki któremu prowadzono nasłuch zachodnich stacji nadawczych), w konspiracji nadano mu pseudonim „Majster". Jan Wawrzyczek dowodzący oddziałem „Sosienki", tak scharakteryzował postać Heleny Jedlińskiej: „...wybitnie dobra i szlachetna niewiasta, gorąca patriotka, orędowniczka pomocy więźniom...". W imię walki o niepodległą ojczyznę „Gosposia" oddała nie tylko swój dom, ale także sześciu synów (Eugeniusza, Augustyna, Mieczysława, Edwarda, Stanisława i Jana) zaangażowanych czynnie w tę walkę. W oddziale „Sosienki" znani byli jako „Budrysi". Konspiracyjne „Orle Gniazdo" pełniło wielorakie funkcje, począwszy od miejsca lotnego sztabu dowództwa obwodu oświęcimskiego AK, dowództwa oddziału „Sosienki" do głównego punktu przejmowania więźniów obozu Auschwitz i bazy przerzutowej do Generalnej Guberni czy oddziału partyzanckiego „Garbnik". Jak zapisał w swoich wspomnieniach Jan Wawrzyczek: „...nie ma prawie więźnia któryby bezpośrednio lub pośrednio nie skorzystał z tej meliny..." Swoim opanowaniem i zimną krwią wielokrotnie udowodniła swoje wielkie oddanie sprawie. Uchroniła siebie i Jana Wawrzyczka przed dekonspiracją, kiedy zaskoczony przez Niemców dowódca „Sosienek", ukrywając się w schowku za piecem upuścił pistolet, na którym uklękła, nie bacząc na poszturchiwania i przekleństwa niemieckiego policjanta.
Za pomoc jaką bezinteresownie świadczyła Helena Jedlińska z mężem i synami na rzecz więźniów obozu Auschwitz, sami tą pomocą obdarzeni, w 2003 roku wyrazili swoją wdzięczność. Na akcie podziękowania swoje podpisy wraz z numerami złożyło 35 żyjących więźniów. Helena Jedlińska w 1960 roku odznaczona została Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz w 1974 roku Medalem Zwycięstwa i Wolności. Zmarła 20 grudnia 1979 roku. Pochowana na cmentarzu w Bielanach.


Biogram przygotowany przez Marcina Dziubka

Relacja

Galeria

Wideo

Audio

PartnerzyPartnerem Projektu jest Województwo Małopolskie