Gabryś Jan

pseudonim: "KOS"
 

Biografia

Gabryś Jan

Urodził się 2 kwietnia 1925 roku w Bielanach. Był najmłodszym dzieckiem spośród ośmiorga rodzeństwa. Jego rodzice, Józef i Katarzyna, zajmowali się rolnictwem. Naukę rozpoczął w Bielanach w szkole powszechnej. Kontynuował ją później w kęckim Gimnazjum. Jesienią 1939 roku miał uczęszczać do drugiej klasy, ale wybuch wojny uniemożliwił dalsze kształcenie.

Za przykładem swojej siostry Zofii „Wery”, wstępuje w 1942 roku do oddziału partyzanckiego AK „Sosienki”. Po zaprzysiężeniu przyjmuje pseudonim „Kos”. Z inicjatywy swojej siostry w uzgodnieniu z dowództwem oddziału usiłuje zatrudnić się w Urzędzie Gminnym w Osieku. Zostaje przyjęty dzięki znajomości języka niemieckiego do Działu Gospodarczego”, jako pomoc biurowa. „Kos” organizował „trefne” kartki żywnościowe i pozwalające na zakup ubrań, które następnie przejmowały specjalne grupy osób i realizowały w okolicznych sklepach. Zakupioną żywność dostarczano następnie do komand więźniów, pracujących na zewnątrz obozu. 10 listopada 1944 roku w wyniku obławy przeprowadzonej przez Gestapo rodzina Gabrysiów została aresztowana (w czasie akcji zatrzymania zginął ojciec Jana - Józef, który podjął próbę ucieczki). Niemcy przeprowadzili w domu rewizję, ale kompromitujące dokumenty Jan przed czasem bezpiecznie ukrył. Rodzina trafiła do oświęcimskiej placówki Gestapo i po wstępnym przesłuchaniu osadzona została w obozie koncentracyjnym w bloku XI. Matkę Zofii i Jana wypuszczono po jakimś czasie na wolność, rodzeństwo przetrzymywano w obozie aż do 18 stycznia 1945 roku, kiedy wyprowadzono ich w „marszu śmierci”. Idąc w kolumnie Jan wypatrzył w okolicy Brzeszcz miejsce i moment dogodny do ucieczki. Błyskawicznie odłączył się od kolumny i zbiegł. Po zakończeniu wojny kontynuował przerwaną naukę, tak że już w 1946 roku zdał maturę i podjął studia w Krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej. W 1953 roku założył rodzinę.


Biogram przygotowany przez Bronisława Raja

Relacja

Galeria

Wideo

Audio

PartnerzyPartnerem Projektu jest Województwo Małopolskie